วัดปรินายก วัดใหญ่สมัย ร. 2 เหตุใดจึงเล็กลง
หมวดหมู่สินค้า: A310 สร้างศาลาการเปรียญ
03 มีนาคม 2565
ผู้ชม 240 ผู้ชม
รับเหมาออกแบบก่อสร้างวัด พระใหญ่ โบสถ์ วิหาร เจดีย์ ปั้นพญานาค พร้อมเซนต์ยื่นขออนุญาติงานบูรณะซ่อมแซม หลังคาพระอุโบสถ ประตูโขง หอระฆัง เมรุเผาศพ ศาลาการเปรียญ ศาลาวัด สร้างซุ้มประตู
ก่อสร้างพระใหญ่
ก่อสร้างโบสถ์วิหาร
ก่อสร้างเจดีย์
ปั้นพญานาค
ก่อสร้างประตูโขง
ก่อสร้างประตูโขง
ก่อสร้างหอระฆัง
ก่อสร้างเมรุเผาศพ
“วัดปรินายก” วัดใหญ่สมัย ร. 2 เหตุใดจึงเล็กลง ?
วัดปรินายกเป็นพระอารามหลวงที่มีขนาดเล็กในปัจจุบัน อาณาเขตวัด ทิศเหนือจดคูบดินทร์นายก ทิศใต้จดทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ทิศตะวันออกจดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทิศตะวันตกจดถนนปรินายก สิ่งก่อสร้างสำคัญภายในวัดมีเพียง พระอุโบสถ และศาลาการเปรียญ และบริเวณด้านข้างล้อมรอบไปด้วยโรงเรียนอนุบาลวัดปรินายก
แต่ในอดีตวัดปรินายกเป็นวัดที่มีขนาดใหญ่มาก่อน อาณาเขตวัดเดิม ทิศใต้จดคลองบางลำพู ทิศตะวันออกจดถนนหลานหลวงตรงข้ามป้อมมหากาฬเชิงสะพานผ่านฟ้า ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่ ๒) เจ้าพระยาบดินทร์เดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สร้าง “วัดพรหมสุรินทร์” (ชื่อเก่าของวัดปรินายก) หลังจากทำศึกสงครามกับญวน และได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นเจ้าพระยาบดินทร์เดชาในสมัยรัชกาลที่ ๓ ได้สร้างถาวรวัตถุเพิ่มเติมขึ้นอีกแต่ยังไม่เสร็จก็ถึงแก่อสัญกรรม พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) โปรดเกล้าฯ รับวัดพรหมสุรินทร์ไว้เป็นพระอารามหลวง โปรดฯ ให้หล่อพระพุทธรูปประธานในพระอุโบสถ
แต่เมื่อมีการตัด “ถนนราชดำเนิน” พ.ศ. ๒๔๔๒ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) เส้นทางของถนนได้ตัดเข้ามาในพื้นที่ของวัดปรินายก การตัดถนนราชดำเนินทำให้วัดปรินายกสูญเสียพื้นที่บริเวณวัดไปมาก อย่างไรก็ตามพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ก็ได้มีการประนีประนอมกับวัดด้วยการมีพระบรมราชกระแสในการปฏิสังขรณ์ด้วยพระองค์เอง
ตามที่เอกสารตอบโต้ระหว่างรัชกาลที่ ๕ กับกรมหมื่นสมมตอมรพันธุ์ ระบุว่า
“กรมหมื่นสมมตอมรพันธุ์
ลงวันที่ ๓๐ มิถุนายน ร.ศก ๑๑๙
รับวันที่ ๒ กรกฎาคม ร.ศก ๑๑๙
ว่าได้หารือกับเจ้าพระยาภาสเรื่องที่วัดปรินายกสองฝั่งถนนราชดำเนิน ซึ่งจะต้องทำเป็นตึกโดยจะซื้อฤาเช่านั้น เจ้าพระยาภาสยอมตกลงที่จะยืนขายให้พระคลังข้างที่แล้ว ส่วนราคาจะควรเท่าไรนั้น จะได้ขอให้กระทรวงนครบาลกะและทำหนังสือซื้อขายให้เสร็จไป
พระบรมราชกระแส
ดีแล้ว ให้ปักปันกันเสียให้เป็นเด็ดขาด ถึงจะให้ราคาแรงก็ไม่เป็นไร เพราะเงินที่สร้างวัดคงจะมากกว่า”
การตัดถนนราชดำเนินยังตัดผ่านพระอุโบสถหลังเดิมที่ตั้งอยู่บริเวณสะพานผ่านฟ้าลีลาศ ซึ่งเป็นบริเวณที่ถนนจะตัดผ่านด้วย พระองค์จึงโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาวัดปรินายกใหม่ทั้งหมด โดยสร้างพระอุโบสถใหม่ และนำใบเสมาจากพระอุโบสถเดิมมาประดิษฐานรอบพระอุโบสถใหม่ จากเอกสารการตอบโต้ระหว่างเจ้าพระยาภาสกรวงศ์ กับรัชกาลที่ ๕ เรื่องการปฏิสังขรณ์สิ่งก่อสร้างภายในวัดปรินายก ระบุว่า
“เจ้าพระยาภาส
ลงวันที่ ๒๔ มีนาคม ร.ศก ๑๑๘
รับวันที่ ๒๔ มีนาคม ร.ศก ๑๑๘
ว่าพระพิพิธสาลียื่นหนังสือของอนุญาตสร้างศาลาการเปรียญที่วัดปรินายกหลังหนึ่ง จะออกทุนก่อสร้าง ๔๐๐๐ บาท เพื่อให้การกุศลอุทิศให้มารดา เมื่อการเปรียญแล้ว ขอรับพระราชทานปลงศพมารดาที่วัดนั้น เจ้าพระยาภาสเห็นว่าควรให้นายงานให้ตัวอย่าง แลกะที่ให้ปลูก แลขอรับพระราชทานให้นามศาลานั้นว่า การเปรียญแสง
พระราชกระแส
มีความยินดีอนุโมทนา...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...กุศล...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...จะกะแผนที่ให้ แต่ตัวอย่างซึ่ง...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...อย่างไร...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...ถ้าเจ้าของมีความปรารถนาที่จะแสดงความประสงค์ของตัวก็ให้แสดงความประสงค์ฤๅเขียนตัวอย่างมาตามแต่ที่จะพอใจ…”
“เจ้าพระยาภาส
ลงวันที่ ๔ ธันวาคม ร.ศก ๑๑๘
รับวันที่ ๕ ธันวาคม ร.ศก ๑๑๘
“ว่าเรื่องเจ้าอาวาศสำหรับวัดบรินายกนั้น เห็นว่าควรให้พระครูปลัดสุวัฒนศิลคุณ ของพระพิมลธรรมเปนเจ้าอาวาศ ให้วัดบรินายกมาขึ้นวัดเบญจมบพิตร ได้หาฤาพระพิมลธรรม พระราชโมฬี แลสมเด็จพระวันรัต สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เห็นชอบด้วย แลพระครูปลัดก็เต็มใจที่จะไป ถ้าโปรดเกล้าฯ แล้วจะให้ยกมาอยู่ทีเดียว ส่วนกุฏิที่จะอยู่นั้นชำรุดต้องซ่อม และพระราชโมฬีรับจะหาเรือนมาปลูกสัก ๔ - ๕ หลัง ส่วนเจ้าอธิการนั้นได้ให้ถอดเจ้าอธิการลีแลตั้งเจ้าอธิการจันขึ้นใหม่ อนึ่งที่น่าวัดซึ่งเหลือตัดถนนพอจะปลูกโรงแถวให้เหนประโยชน์ได้ คิดจะถอนเงินสำหรับปฏิสังขรณ์วัดมหาธาตุที่ฝากแบงค์ไว้มาทำ แบ่งประโยชน์ตามทุนไม่ต่ำกว่า ๑๐๐ ละ ๗ ครึ่งต่อปี ถ้าได้เกินกว่านี้จึงให้เป็นทุนสำหรับเลี้ยงวัดบรินายก ขอพระราชทานปักเขตรที่ซึ่งจะปลูกโรงแถว แลจะมอบให้พระครูปลัดเปนนายงานจัดทำ
พระบรมราชกระแส
เจ้าพยาภาสคิดคราวนี้ ถูกใจเหมาะเต็มที่ตลอดทั้งเรื่อง เปน...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...เหนว่าผู้ซึ่งจะดีกว่าพระครูชุ่ม...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...จะมี แต่ไม่เหมาะเหมือนพระครูชุ่ม ขอให้เอาเปนตกลงให้พระครูชุ่มไปอยู่ เขตรวัดนั้นจะได้กะให้ แลจะได้ไปดูให้ถึงตอน...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...พระวิหาร ซึ่งจะปฏิสังขรณ์ เมื่อจะไปได้วันใดจะนัดเจ้าพยาภาสไปด้วย เวลานี้จะตรวจแผนที่ดูเสียก่อน
อนึ่งวัดนี้เรียกว่า บดีนายก นี้พึ่งจะได้ยินขึ้นเมื่อกรมเมือง...(ตัวอักษรเลือนลาง : ผู้เขียน)...หลัง ๆ นี้เรียก แต่ที่เคยได้ยินแลได้เหนจดหมายมาแต่ก่อนเรียกว่า “วัดปรินายก” ทั้งนั้นมีหลักฐานที่จะอ้างอิงได้เปนอันมาก มีได้ยินกับหูจากรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเปนต้น ขอให้คงเปนวัดปรินายกอยู่ตามเดิมเถิด เพราะกว่ากันมาก”
และแม้ว่าจะเหลือพื้นที่และสิ่งปลูกสร้างเป็นวัดเล็ก ๆ รัชกาลที่ ๕ ก็ได้พระราชทานใบเสมาคู่ จึงทำให้วัดปรินายกยังคงมีสถานะเป็นวัดหลวงอยู่ และเป็นวัดหลวงมาจนถึงปัจจุบัน
สร้างศาลาการเปรียญเชียงราย
สร้างศาลาการเปรียญเชียงใหม่
สร้างศาลาการเปรียญน่าน
สร้างศาลาการเปรียญพะเยา
สร้างศาลาการเปรียญแพร่
สร้างศาลาการเปรียญแม่ฮ่องสอน
สร้างศาลาการเปรียญลำปาง
สร้างศาลาการเปรียญลำพูน
สร้างศาลาการเปรียญอุตรดิตถ์
สร้างศาลาการเปรียญกาฬสินธุ์
สร้างศาลาการเปรียญขอนแก่น
สร้างศาลาการเปรียญชัยภูมิ
สร้างศาลาการเปรียญนครพนม
สร้างศาลาการเปรียญนครราชสีมา
สร้างศาลาการเปรียญบึงกาฬ
สร้างศาลาการเปรียญบุรีรัมย์
สร้างศาลาการเปรียญมหาสารคาม
สร้างศาลาการเปรียญมุกดาหาร
สร้างศาลาการเปรียญยโสธร
สร้างศาลาการเปรียญร้อยเอ็ด
สร้างศาลาการเปรียญเลย
สร้างศาลาการเปรียญสกลนคร
สร้างศาลาการเปรียญสุรินทร์
สร้างศาลาการเปรียญศรีสะเกษ
สร้างศาลาการเปรียญหนองคาย
สร้างศาลาการเปรียญหนองบัวลำภู
สร้างศาลาการเปรียญอุดรธานี
สร้างศาลาการเปรียญอุบลราชธานี
สร้างศาลาการเปรียญอำนาจเจริญ
สร้างศาลาการเปรียญกำแพงเพชร
สร้างศาลาการเปรียญชัยนาท
สร้างศาลาการเปรียญนครนายก
สร้างศาลาการเปรียญนครปฐม
สร้างศาลาการเปรียญนครสวรรค์
สร้างศาลาการเปรียญนนทบุรี
สร้างศาลาการเปรียญปทุมธานี
สร้างศาลาการเปรียญพระนครศรีอยุธยา
สร้างศาลาการเปรียญพิจิตร
สร้างศาลาการเปรียญพิษณุโลก
สร้างศาลาการเปรียญเพชรบูรณ์
สร้างศาลาการเปรียญลพบุรี
สร้างศาลาการเปรียญสมุทรปราการ
สร้างศาลาการเปรียญสมุทรสงคราม
สร้างศาลาการเปรียญสมุทรสาคร
สร้างศาลาการเปรียญสิงห์บุรี
สร้างศาลาการเปรียญสุโขทัย
สร้างศาลาการเปรียญสุพรรณบุรี
สร้างศาลาการเปรียญสระบุรี
สร้างศาลาการเปรียญอ่างทอง
สร้างศาลาการเปรียญอุทัยธานี
สร้างศาลาการเปรียญจันทบุรี
สร้างศาลาการเปรียญฉะเชิงเทรา
สร้างศาลาการเปรียญชลบุรี
สร้างศาลาการเปรียญตราด
สร้างศาลาการเปรียญปราจีนบุรี
สร้างศาลาการเปรียญระยอง
สร้างศาลาการเปรียญสระแก้ว
สร้างศาลาการเปรียญกาญจนบุรี
สร้างศาลาการเปรียญตาก
สร้างศาลาการเปรียญประจวบคีรีขันธ์
สร้างศาลาการเปรียญเพชรบุรี
สร้างศาลาการเปรียญราชบุรี
สร้างศาลาการเปรียญกระบี่
สร้างศาลาการเปรียญชุมพร
สร้างศาลาการเปรียญตรัง
สร้างศาลาการเปรียญนครศรีธรรมราช
สร้างศาลาการเปรียญนราธิวาส
สร้างศาลาการเปรียญปัตตานี
สร้างศาลาการเปรียญพังงา
สร้างศาลาการเปรียญพัทลุง
สร้างศาลาการเปรียญภูเก็ต
สร้างศาลาการเปรียญระนอง
สร้างศาลาการเปรียญสตูล
สร้างศาลาการเปรียญสงขลา
สร้างศาลาการเปรียญสุราษฎร์ธานี
สร้างศาลาการเปรียญยะลา
สร้างศาลาการเปรียญกรุงเทพมหานคร
สร้างศาลาการเปรียญคลองสาน
สร้างศาลาการเปรียญคลองสามวา
สร้างศาลาการเปรียญคลองเตย
สร้างศาลาการเปรียญคันนายาว
สร้างศาลาการเปรียญจอมทอง
สร้างศาลาการเปรียญดอนเมือง
สร้างศาลาการเปรียญดินแดง
สร้างศาลาการเปรียญดุสิต
สร้างศาลาการเปรียญตลิ่งชัน
สร้างศาลาการเปรียญทวีวัฒนา
สร้างศาลาการเปรียญทุ่งครุ
สร้างศาลาการเปรียญธนบุรี
สร้างศาลาการเปรียญบางกอกน้อย
สร้างศาลาการเปรียญบางกอกใหญ่
สร้างศาลาการเปรียญบางกะปิ
สร้างศาลาการเปรียญบางคอแหลม
สร้างศาลาการเปรียญบางซื่อ
สร้างศาลาการเปรียญบางนา
สร้างศาลาการเปรียญบางพลัด
สร้างศาลาการเปรียญบางรัก
สร้างศาลาการเปรียญบางเขน
สร้างศาลาการเปรียญบางแค
สร้างศาลาการเปรียญบึงกุ่ม
สร้างศาลาการเปรียญปทุมวัน
สร้างศาลาการเปรียญประเวศ
สร้างศาลาการเปรียญป้อมปราบศัตรูพ่าย
สร้างศาลาการเปรียญพญาไท
สร้างศาลาการเปรียญพระนคร
สร้างศาลาการเปรียญพระโขนง
สร้างศาลาการเปรียญภาษีเจริญ
สร้างศาลาการเปรียญมีนบุรี
สร้างศาลาการเปรียญยานนาวา
สร้างศาลาการเปรียญราชเทวี
สร้างศาลาการเปรียญราษฎร์บูรณะ
สร้างศาลาการเปรียญลาดกระบัง
สร้างศาลาการเปรียญลาดพร้าว
สร้างศาลาการเปรียญวังทองหลาง
สร้างศาลาการเปรียญวัฒนา
สร้างศาลาการเปรียญสวนหลวง
สร้างศาลาการเปรียญสะพานสูง
สร้างศาลาการเปรียญสัมพันธวงศ์
สร้างศาลาการเปรียญสาทร
สร้างศาลาการเปรียญสายไหม
สร้างศาลาการเปรียญหนองจอก
สร้างศาลาการเปรียญหนองแขม
สร้างศาลาการเปรียญหลักสี่
สร้างศาลาการเปรียญห้วยขวาง
สร้างศาลาการเปรียญเมืองนครปฐม
สร้างศาลาการเปรียญกำแพงแสน
สร้างศาลาการเปรียญดอนตูม
สร้างศาลาการเปรียญนครชัยศรี
สร้างศาลาการเปรียญบางเลน
สร้างศาลาการเปรียญพุทธมณฑล
สร้างศาลาการเปรียญสามพราน
สร้างศาลาการเปรียญเมืองนนทบุรี
สร้างศาลาการเปรียญบางกรวย
สร้างศาลาการเปรียญบางบัวทอง
สร้างศาลาการเปรียญบางใหญ่
สร้างศาลาการเปรียญปากเกร็ด
สร้างศาลาการเปรียญไทรน้อย
สร้างศาลาการเปรียญเมืองปทุมธานี
สร้างศาลาการเปรียญคลองหลวง
สร้างศาลาการเปรียญธัญบุรี
สร้างศาลาการเปรียญลาดหลุมแก้ว
สร้างศาลาการเปรียญลำลูกกา
สร้างศาลาการเปรียญสามโคก
สร้างศาลาการเปรียญหนองเสือ
สร้างศาลาการเปรียญเมืองสมุทรปราการ
สร้างศาลาการเปรียญบางพลี
สร้างศาลาการเปรียญบางเสาธง
สร้างศาลาการเปรียญพระประแดง
สร้างศาลาการเปรียญพระสมุทรเจดีย์
สร้างศาลาการเปรียญเมืองระยอง
สร้างศาลาการเปรียญนิคมพัฒนา
สร้างศาลาการเปรียญเขาชะเมา
สร้างศาลาการเปรียญบ้านฉาง
สร้างศาลาการเปรียญปลวกแดง
สร้างศาลาการเปรียญวังจันทร์
สร้างศาลาการเปรียญแกลง
สร้างศาลาการเปรียญเมืองชลบุรี
สร้างศาลาการเปรียญเกาะจันทร์
สร้างศาลาการเปรียญบางละมุง
สร้างศาลาการเปรียญบ่อทอง
สร้างศาลาการเปรียญบ้านบึง
สร้างศาลาการเปรียญพนัสนิคม
สร้างศาลาการเปรียญพานทอง
สร้างศาลาการเปรียญศรีราชา
สร้างศาลาการเปรียญสัตหีบ
สร้างศาลาการเปรียญหนองใหญ่
สร้างศาลาการเปรียญเกาะสีชัง
สร้างศาลาการเปรียญเมืองสมุทรสาคร
สร้างศาลาการเปรียญกระทุ่มแบน
สร้างศาลาการเปรียญบ้านแพ้ว
สร้างศาลาการเปรียญมหาชัย
สร้างศาลาการเปรียญเมืองสมุทร
สร้างศาลาการเปรียญอัมพวา
สร้างศาลาการเปรียญบางคนที
สร้างศาลาการเปรียญเมืองราชบุรี
สร้างศาลาการเปรียญบ้านคา
สร้างศาลาการเปรียญจอมบึง
สร้างศาลาการเปรียญดำเนินสะดวก
สร้างศาลาการเปรียญบางแพ
สร้างศาลาการเปรียญบ้านโป่ง
สร้างศาลาการเปรียญปากท่อ
สร้างศาลาการเปรียญวัดเพลง
สร้างศาลาการเปรียญสวนผึ้ง
สร้างศาลาการเปรียญโพธาราม
สร้างศาลาการเปรียญเมืองฉะเชิงเทรา
สร้างศาลาการเปรียญคลองเขื่อน
สร้างศาลาการเปรียญท่าตะเกียบ
สร้างศาลาการเปรียญบางคล้า
สร้างศาลาการเปรียญบางน้ำเปรี้ยว
สร้างศาลาการเปรียญบางปะกง
สร้างศาลาการเปรียญบ้านโพธิ์
สร้างศาลาการเปรียญพนมสารคาม
สร้างศาลาการเปรียญราชสาส์น
สร้างศาลาการเปรียญสนามชัยเขต
สร้างศาลาการเปรียญแปลงยาว
สร้างศาลาการเปรียญเมืองนครนายก
สร้างศาลาการเปรียญปากพลี
สร้างศาลาการเปรียญบ้านนา
สร้างศาลาการเปรียญองครักษ์